Gıda olarak kullanılabilecek bitkilere güvenilirlik güncellemesi!

Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Olarak Kullanılabilecek Bitkiler Komisyonu tarafından, “Bitki Listesi”nin yeniden gözden geçirilmesi kapsamında, sekiz bitki için güvenilirlik değerlendirmesi güncel bilimsel çalışmalar ışığında yeniden yapılarak bilimsel görüş hazırlandı. İşte sekiz bitki için yeni güvenilirlik değerlendirmelerinin sonuç kısımları:

Aesculus hippocastanum

- Aesculus hippocastanum L. Bitkisinin Gövde Kabuğu, Yaprak, Çiçek ve Tohum Kısımlarının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“A. hippocastanum L. bitkisinin tohum kısmının gıdalarda; çiçek, yaprak ve gövde kabuk kısmının ise ekstresi/ekstraktı hariç koşulu ile çaylarda kullanılabileceği ancak bunları içeren ürünlerde hamileler, emzirenler ve çocuklar için etikette uyarıcı ifadeye yer verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Buna göre; bitkinin tohum kısmı ile bu kısımdan elde edilen ekstre/ekstraktların Bitki Listesindeki durumunun pozitif (P); bitkinin çiçek, yaprak ve gövde kabuk kısmının ise ekstresi/ekstraktı hariç koşulu ile sadece çaylarda kullanılmak üzere pozitif (P) olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca ürünlerin üzerinde “Hamileler, emzirenler ve 18 yaşın altındaki çocuklar tarafından kullanılmamalıdır” uyarısının bulunması koşulu ile güncellenmesi yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Calendula officinalis

- Calendula officinalis L. Bitkisinin Çiçek Kısmının Gıdalarda  Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“C. officinalis L. bitkisinin çiçek kısmı ile bu kısımlardan elde edilen ekstre ve ekstraktının gıdalarda kullanılabileceği, ancak bunları içeren ürünlerde hamileler ve emzirenler için uyarıya yer verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Buna göre; bitkinin çiçek kısmı ile bunların ekstre ve ekstraktlarının Bitki Listesindeki durumunun, bahse konu bitki kısmı ve ekstre/ekstraktlarını içeren ürünlerin üzerinde “Hamileler ve emzirenler tarafından kullanılmamalıdır.” uyarısının bulunması koşulu ile pozitif (P) olarak belirlenmesi yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Commiphora myrrha (Nees)

- Commiphora myrrha (Nees) Engl. Bitkisinden Elde Edilen Oleogummirezinin Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“C. myrrha’dan elde edilen oleogummirezinin gıdalarda kullanılabileceği, ancak bunları içeren ürünlerde hamileler ve emzirenler için uyarıya yer verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Buna göre; bitkinin gövde kısmından elde edilen oleogummirezinin Bitki Listesindeki durumunun, bahse konu bitki oleogummirezin içeren ürünlerin üzerinde “Hamileler ve emzirenler tarafından kullanılmamalıdır.” Uyarısının bulunması koşulu ile pozitif (P) olarak belirlenmesi yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

12 yaş altı çocuklar için kullanılamayacak

- Echinacea angustifolia DC var. angustifolia var. strigosa McGregor Toprak ÜstüEchinacea pallida (Nutt.) Nutt. Kök Echinacea purpurea (L.) Moench'nin Toprak Üstü, Rizom ve Kök Kısımlarının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değ. Hk. Bilimsel Görüş

“Bitki Listesinde Echinacea sp. yerine sadece E.angustifolia‘nın toprak üstü, E. pallida’nın kök ve E. purpurea’nın toprak üstü, rizom ve kök kısmının gıdalarda kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Buna göre Bitki Listesindeki durumun, Echinacea angustifolia DC var. angustifolia var. strigosa McGregor’ın toprak üstü, Echinacea pallida (Nutt.) Nutt.’ın kök ve Echinacea purpurea (L.) Moench’nin toprak üstü, rizom ve kök ve bu kısımlardan elde edilen ekstre ve ekstraktını içeren ürünlerin üzerinde “12 yaş altı çocuklar ve bağışıklığı baskılayıcı ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır” uyarısının bulunması koşulu ile pozitif (P) olması yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Sadece Türkiye’de geleneksel kullanımı var

- Ferula elaeochytris Korovin Bitkisinin Kök Kısmının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“Sadece ülkemizde geleneksel kullanımı olan Ferula elaeochytris Korovin’in kök kısmının gıdalarda kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Buna göre; bitkinin kök kısımlarının ekstre/ekstraktı hariç koşulu ile Bitki Listesindeki durumunun pozitif (P) olması yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Uyarı bulunması koşuluyla bitki listesinde pozitif olacak

- Filipendula ulmaria (L.) Maxim Bitkisinin Çiçek ve Toprak Üstü Kısmının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“Filipendula ulmaria (L.) Maxim bitkisinin çiçek ve toprak üstü kısımlarının gıdalarda kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Buna göre, bitkinin çiçek ve toprak üstü kısımları ile bu kısımlardan elde edilen ekstre ve ekstraktların Bitki Listesindeki durumunun "Antikoagülan ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır ve salisilat alerjisi olanlar tarafından kullanılmamalıdır.” uyarısının bulunması koşulu ile pozitif (P) olması yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Fumaria officinalis

- Fumaria officinalis L. Bitkisinin Toprak Üstü Kısmının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“Fumaria officinalis L. bitkisinin toprak üstü kısmı ile bu kısımlardan elde edilen ekstre ve ekstraktının gıdalarda kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Buna göre; bitkinin toprak üstü kısımları ile bu kısımlardan elde edilen ekstre ve ekstraktların Bitki Listesindeki durumunun ürünlerin etiketinde “Hamileler, emzirenler ve 18 yaşın altındaki çocuklar tarafından kullanılmamalıdır.” Uyarısının bulunması koşulu ile pozitif (P) olarak güncellenmesi yönünde tavsiye kararı alınmıştır.”

Diyabetik ilaçlarla kullanımı riskli!

- Litchi chinensis Sonn. Bitkisinin Bütün Meyve Kısmının Gıdalarda Kullanımının Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi Hakkında Bilimsel Görüş

“Yapılan literatür incelemelerinde, Litchi chinensis Sonn. bitkisinin meyve kısmının görülme sıklığı kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte, tüketildiğinde ciltte kaşıntı, boğazda şişme, dudaklarda şişme, ürtiker ve hareketlerde yavaşlama gibi yan etkilere sebebiyet verdiği; kan şekeri seviyesini düşürme etkisi nedeniyle anti-diyabetik ilaçlar ile birlikte kullanıldığında kan şekeri seviyesini daha fazla düşürebileceği; aspirin, varfarin, heparin, vb. ilaçlarla birlikte tüketildiğinde kanama riskini arttırabileceği ve alerjik reaksiyonlara neden olabileceği tespit edilmiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, Litchi chinensis Sonn. bitkisinin meyve kısmının Bitki Listesi'ne “ekstresi/ekstraktı hariç” koşuluyla pozitif (P) olarak eklenmesine karar verilmiştir.”