Avrupa Parlamentosu, EUDR ertelemesini onayladı

Avrupa Parlamentosu, AB Ormansızlaşma Yönetmeliği’nin (EUDR) ertelenmesi için gerekli son adımı da attı. Yapılan oylama ile, EUDR 1 yıl ertelendi.

Bu karar ile üçüncü ülkeler, üye devletler, operatörler ve tüccarlar, Avrupa Ormansızlaşma Yönetmeliği’nin (EUDR) getirdiği gerekli özeni gösterme yükümlülüklerine hazırlanmak için daha fazla zamana sahip olacak. Avrupa Parlamentosu (AP) genel kurulunda 14 Kasım’da yapılan oylama ile onay verilmiş oldu.

Avrupa Ormansızlaşma Tüzüğü tasarısına ilişkin dokuz değişiklik paketi ve erteleme oylaması yapıldı ve 12. Değişiklik hariç hepsi kabul edildi. Avrupa Komisyonu'nun uygulamanın ertelenmesi önerisine ilişkin oylamada 371 lehte, 240 aleyhte oy çıkarken, 30 AP üyesi çekimser kaldı.

EUDR ne kadar süreyle erteleniyor?

Avrupa Halk Partisi'nin Avrupa Komisyonu tarafından önerilen 1 yıllık süre yerine 2 yıllık bir uzatma önerisi, sunduğu 15 değişiklik önergesinden altısıyla birlikte oylamadan çıkarıldı.

Altıncı değişiklikte yaşanan teknik bir sorun nedeniyle oylama ertelenirken, Avrupa Parlamentosu Başkanı'nın ikinci bir oylamaya izin vermeyerek bir sonraki değişiklik için oylamaya geçmesi AP üyelerinin tepkisine neden oldu.

Sonuç, Copa-Cogeca da dahil olmak üzere sektördeki pek çok tarafı rahatlattı. Copa-Cogeca sosyal platform X'te bir paylaşım yaparak karardan duyduğu memnuniyeti aktardı. Paylaşımda, “Avrupa Parlamentosu'nun EUDR orman tahribatına ilişkin oylamasının sonucunu memnuniyetle karşılıyoruz. Gereksiz bürokratik yükün azaltılması ve gerekli basitleştirmenin sağlanması için dosyayla ilgili gelişmeleri yakından takip edeceğiz” ifadelerine yer verildi.

Erteleme, ne kadar zaman kazandıracak?

Oylamanın ardından büyük işletmelerin ve operatörlerin EUDR'ye tam uyum sağlamaları için 30 Aralık 2025 tarihine kadar süreleri olacak. Küçük ve mikro işletmelerin ise 30 Haziran 2026'ya kadar süreleri  var. AB içinde ve dışında çeşitli malların ticareti için yasal belge sağlama gereklilikleri konusunda bir erteleme kabul edilmiş olsa da EUDR 29 Haziran 2023'ten bu yana yürürlükte.

O zamandan bu yana bazı sivil toplum kuruluşları erteleme kararına tepki göstererek bunu bir felaket olarak nitelendirdi, Avrupalı yetkilileri ise çevresel soykırımda rol oynadıkları iddiasıyla eleştirdi. Ertelemeye ek olarak, risksiz ülkelerden gelen ürünler için yeni bir istisna da getirildi.

Yeni 'risksiz' EUDR kategorisi

Yeni “risk yok” kategorisi, ormansızlaşma riskinin az olduğu ya da hiç olmadığı düşünülen ülkeler içindir (istikrarlı ya da büyüyen ormanlara sahip olanlar). Çevre örgütü Earthsight, “risk yok” değişikliğini eleştirerek belirleyici kriterleri “keyfi” olarak nitelendirdi, “Değişiklikler, yüksek riskli ülkelerde üretilen ürünlerin risksiz ülkeler üzerinden aklanmasına kapı açabilecek tehlikeli bir boşluk meydana getiriyor” dedi.