Kalıcı kimyasallar böbrek işlevine zarar verebilir

Yeni araştırma, kalıcı kimyasalların böbrek sağlığını etkilediğini ve bağırsak mikrobiyomundaki değişikliklerin etkilerin en azından bir kısmını açıkladığını gösteriyor. Böbrekler fazla suyu ve toksinleri kan dolaşımından süzer. Yeni arşatırmaya göre kalıcı kimyasallar şimdi bu 2 işlevi kaygı verici bir şekilde etkiliyor. Henüz veriler sınırlı olsa da, böbreklerde toplanan kirleticilerin kronik hastalıkların yanı sıra kansere de yol açma ihtimali var.

Bazı kalıcı kimyasallar kemirgenlerin böbreklerinde biriktiğinde, yüksek konsantrasyonlar oksidatif stres yoluyla hasara yol açar. İnsanlar üzerinde yapılan yeni araştırma, metabolik hastalık riski yüksek genç yetişkinlerden oluşan bir grupta, kalıcı kimyasalların böbrek fonksiyonlarını nasıl etkileyebileceğini araştıran ilk çalışma.

Kimyasallara daha fazla maruz kalmak, böbreklerin işlevini kaybetmesiyle ilişkili

Çalışmada ağırlıklı olarak Hispanik etnik kökene sahip 17 - 22 yaşlarındaki 78 katılımcı takip edildi. 7 farklı kalıcı kimyasal maddeleye daha fazla maruz kalanlar (denemenin başında toplanan kan örnekleriyle belirlendi) 4 yıl sonra nispeten daha kötü böbrek fonksiyonu bulguları sergiledi.

Genel maruziyetteki her standart sapma artışında, böbreklerin atıkları ve fazla suyu ne kadar iyi filtrelediğini gösteren bir kan belirteci olan serum kreatinininde %2,4'lük bir düşüş oldu. Çalışmayı yürüten Los Angeles'taki Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden ekip, genç yetişkinlik döneminin böbrek fonksiyonu için kritik bir gelişim penceresi olduğunu belirtti.

Kalıcı kimyasallar hakkında

Per- ve polifloroalkil maddeler (PFAS), bozunmaya karşı dirençli olmaları sebebiyle kalıcı kimyasallar olarak bilinir. Bu maddelr çevrede ve vücudumuzda kaygı verici derecede uzun bir süre kalır. Bu sentetik kimyasallar yapışmaz pişirme kaplarında, kumaş işlemede, kozmetiklerde ve gıda ambalajlarında kullanılır ve deri yoluyla emilebilir, solunabilir veya yutulabilir.

Günümüzde, bu kimyasallardan kaçınmak neredeyse imkansızdır. Sadece iki kimyasal (PFOA ve PFOS) kanser, kardiyovasküler hastalıklar, doğurganlık sorunları ve doğum kusurlarıyla açıkça bağlantılı olsa da, bugün piyasada büyük ölçüde sağlık etkileri bilinmeyen 12.000'den fazla kalıcı kimyasal türü var.

2000'li yılların başında, PFOA ve PFOS’ın düşük konsantrasyonlarda birkaç önemli organda toksik etkilerle bağlantılı olduğu belirlendikten sonra, ABD'de aşamalı olarak üretimden kaldırıldı. 20 yıldan uzun bir süre sonra, PFOA ve PFOS hala genç insanların kanında bulunuyor. Mevcut çalışma nispeten küçük ve böbrek fonksiyonunun kusurlu ölçümlerine dayanıyor. Ancak bilim insanlarının gelecekte sonsuz kimyasallardan kaynaklanan organ hasarını nasıl ölçebileceklerine dair önemli bilgiler elde edilmesini sağladı.

Denemenin başında ve sonunda alınan kan örneklerinin yanı sıra, 45 katılımcı tarafından sağlanan dışkı örnekleri, bazı sonsuz kimyasalların bağırsak mikrobiyomu yoluyla böbrek sağlığını etkilediğini gösteriyor. Dört yıl süren çalışmada, sadece bir grup bağırsak bakterisinde ve onun kan metabolitlerinde meydana gelen değişiklikler, sonsuz kimyasallarla bağlantılı böbrek fonksiyonlarındaki azalmanın %33'ünü açıkladı. Başka bir bağırsak bakterisi grubu ise değişikliklerin %50'sini açıkladı.

Araştırmadan elde edilen sonuçlar Science of the Total Environment dergisinde yayınlandı.